صداقت جباری

۱۳۴۰، اردبیل

خوشنویس، نقاش

صداقت جباری در شمال اردبیل (روستای کلخوران) در خانواده‌ای هنردوست به دنیا آمد. خوشنویسی را با تشویق خانواده خود آغاز کرد و سپس در سال ۱۳۵۹ وارد انجمن خوشنویسان ایران شد و این هنر را نزد استادان عبداله فرادی و یداله کابلی‌خوانساری فرا گرفت. او تحصیلات خود را در سال ۱۳۶۲ در رشته گرافیک دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) آغاز کرد و از محضر استادانی همچون مرتضی ممیز، محمد احصائی، جلال شباهنگی، روئین پاکباز، صادق بریرانی و دیگر استادان بزرگ در دانشکده هنرهای زیبا بهره برد. در سال ۱۳۶۷ با مدرک کارشناسی ارشد گرافیک از دانشگاه تربیت مدرس فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۳۸۶ نیز دکتری پژوهش هنر را از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران اخذ کرد.

او از سال ۱۳۶۳ همزمان با تحصیل بنا به تأیید و توصیه استادانش، به آموزش دانشجویان در دانشکده هنرهای زیبا و دیگر دانشکده‌های هنر پرداخت. جباری از آن سال تاکنون همچنان به آموزش هنرجویان گرافیک مشغول است و هم‌اکنون عضو هیأت علمی و استاد دانشکده هنرهای زیبا (دانشکاه تهران) است. عشق و علاقه صداقت جباری به آموزش جالب‌توجه است. برخورد او با شاگردانش عاشقانه، در عین جدی‌بودن صمیمی و مهربانانه است و همانطور که با صراحت سخن می‌گوید، با آسودگی دانش و تجربه‌اش را بر صفحات کار دانشجویان می‌نشاند و آموزش می‌دهد.

جباری یکی از هنرمندان پرتلاش و سخت‌کوشی است که مسیر هنری خود را قدم‌به‌قدم طی کرده است. او به واسطه‌ سال‌ها مطالعه در زمینه خوشنویسی و گرافیک و هنرهای تجسمی با شناخت عمیق و صحیح، آثاری متنوع و متفاوت و در عین حال مدرن پدید آورده است. تجربیات ارزشمندی که صداقت جباری طی مراحل آموزشی در انجمن خوشنویسان و دانشکده هنرهای زیبا (تا اخذ مدرک دکترا) به دست آورد، از این هنرمند چهره‌ای ملی و بین‌المللی ساخته است.

آثار صداقت جباری در بیش از ۱۵۰ نمایشگاه ارائه شده است. از این میان می‌توان به نمایشگاه دانشگاه كمبريج و مرکز مطالعات اسلامي انگلستان (۲۰۰۰)، نمایشگاه موزه هنر مدرن ريچارد هايزمن در آلمان (۲۰۱۱)، نمایشگاه مجتمع كونستنر هوست در دانمارك (۲۰۱۱) و نمایشگاه مرکز رونالد ريگان در آمریکا (۲۰۱۵) اشاره کرد. علاوه بر این‌ها آثار صداقت جباری در کشورهای دیگری نظیر عربستان سعودی، امارات، ایتالیا و ... به نمایش درآمده است.

صداقت جباری در زمره ۸ هنرمند ایرانی در فهرست ۱۰۰۰ هنرمند برتر قرن ۲۱ است و نامش از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ به‌عنوان ۵۰۰ هنرمند برتر جهان در گزارش سالانه آرت‌پرایس و فیاک آمده است. اثر نقاشی‌خط او در سال ۲۰۰۶ برنده جايزه بزرگ و مدال طلای دوازدهمين بي‌ينال بين‌المللي بنگلادش شد و در سال ۲۰۰۹ به عنوان یکی از هنرمندان منتخب ایرانی در پنجاه و سومین دوسالانه بین‌المللی ونیز شرکت کرد. جایزه ویژه دومین و سومین دوسالانه نقاشی بین‌المللی جهان اسلام و کسب مقام اول و برنده ۳ جایزه (نستعلیق جلی، چلیپا و کتابت) در چهارمین دوره مسابقه بین‌المللی خوشنویسی جهان اسلام (شیخ حمدالله) استانبول ترکیه (۱۹۹۸) از دیگر دستاوردهای این هنرمند است. همچنین آثار نقاشی‌خط او در حراج‌های مختلف بین‌المللی همچون حراج کریستیز، ساتبیز، بونامز و حراج تهران ارائه و یکی از آثار نقاشی‌خط او در سال ۲۰۰۷ موفق به کسب رکورد فروش در حراج کریستیز شد. بسیاری از آثار خوشنويسي و نقاشی‌خط صداقت جباری در موزه‌ها و مجموعه‌هاي خصوصي داخل و خارج كشور نگهداری می‌شود. موزه هنرهای معاصر تهران، مؤسسه فرهنگی هنری صبا (فرهنگستان هنر)، مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری، موزه بانک پاسارگاد، موزه بانک کارآفرین، مؤسسه فرهنگی هنری نام و ... از جمله مجموعه‌هایی است که آثاری از این هنرمند را در اختیار دارند.

او همچنین ضمن عضویت در فرهنگستان هنر، انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران و ... به‌عنوان داور رویدادهای معتبر ملی از جمله دوسالانه طراحان گرافیک ایران، جشنواره هنر جوان، جشنواره هنرهای تجسمی فجر، سوگواره پوسترهای عاشورا و ... حضور داشته است.

نگاه و بینش بصری جباری تنها محدود به خوشنویسی سنتی نبوده است. او به واسطه تجربه در زمینه‌های گوناگون مانند گرافیک و موسیقی، سعی دارد افق نگاه خود را در جهت خلق آثاری نو، خلاقانه و متناسب با زمان معطوف کند. سیاه‌مشق‌های او روایتی دلنشین از خوشنویسی سنتی است که با ترکیب‌بندی‌های خلاقانه علاقه‌مندان بسیاری مجذوب نگریستن به آن‌ها می‌شوند. سرعت عمل بالا و دست قدرتمند در خوشنویسی از جمله ویژگی‌های این هنرمند است که بر بسیاری از نزدیکان و علاقه‌مندانش پوشیده نیست. گردش جسورانه کلمات و حروف در جهات مختلف صفحه و استفاده نو از خلوت و جلوت و سواد و بیاض، سبب شده آثار سیاه مشق وی شخصیت بصری منحصر‌به‌فردی داشته باشد.

حروف و کلمات در آثار نقاشی‌خط این هنرمند، به‌مثابه‌ عناصری بصری‌ست که با بدعتی نو در فضای مثبت و منفی با به‌گارگیری ضربه‌قلم‌های صریح و بی‌مهابا با تنوع و کنتراست در دانگ قلم به وجود آمده است. کاربرد هنرمندانه‌ طیف‌های طلایی، ترکیب لایه‌هایی از فام‌های نزدیک ‌به‌ هم و پالت‌های ملهم از فرهنگ و هنر ایران، جلوه‌ای متفاوت به آثار این هنرمند بخشیده است. نوشتار در آثار نقاشی‌خط صداقت جباری بیشتر در جهت ایجاد اثری انتزاعی و آبستره است تا در خدمت معنا. حروف و کلمات در آثار او همچون سیاه‌مشق در‌هم‌تنیده و با ریتم و موسیقی خاص، حرکاتی پویا و شورانگیز را در فضایی سیال و خیال‌انگیز تداعی می‌کند و تصویری آهنگین از نوشتار و رنگ را به بیننده ارائه می‌دهد.